انواع ویندوز سرور
ویندوز سرور چیست؟ آیا شما تابحال با ویندوز سرور و انواع آن آشنایی دارید؟ درحقیقت، ویندوز سرور در مدیریت زیرساخت‌های سازمانی، نقش بسیار مهمی دارد. ویندوز سرور (Windows Server)، به عنوان یکی از محصولات ویژه مایکروسافت، وسیله‌ای قدرتمند برای مدیریت شبکه‌ها، سرورها و خدمات ابری می‌باشد. این سیستم‌عامل با مجموعه‌ای از امکانات پیشرفته و نسخه‌های متنوع، به سازمان‌ها کمک می‌کند تا بهره‌وری خود را افزایش داده و نیازهای خود را برطرف کنند.
در ادامه، ما به انواع ویندوز سرور و ویژگی‌های متنوع، آن‌ها اشاره خواهیم کرد. در این مقاله، اطلاعات مفیدی برای انتخاب نسخه مناسب دریافت خواهید کرد.
نسخه‌های مختلف ویندوز سرور
ویندوز سرور 2003
مایکروسافت با عرضه نسخه ویندوز سرور 2003، برند ویندوز سرور را معرفی کرد. این نسخه جانشین ویندوز 2000 سرور بود و به دلیل قابلیت‌های پیشرفته‌اش، توانست جایگاه ویژه‌ای در میان سازمان‌ها و مدیران IT پیدا کند. ویندوز سرور 2003 برای پشتیبانی از محیط‌های شبکه‌ای گسترده و بهبود عملکرد در زیرساخت‌های سازمانی طراحی شده بود. ویندوز سرور 2003 اولین نسخه‌ای بود که با پلتفرم .NET Framework ارائه شد. این ویژگی توسعه برنامه‌ها و خدمات مبتنی بر وب را آسان‌تر کرد و باعث بهبود قابلیت همکاری میان سیستم‌ها شد. همچنین، این سیستم‌عامل امکات تعیین نقش مختلف برای سرورها را بوجود آورد به عنوان مثال:
- سرور DNS (سیستم نام دامن)
- سرور فایل و پرینت
- سرور وب با استفاده از IIS 6.0
- فایروال داخلی
- رمزگداری گسترده
- دسترسی به شبکه با NAT
ویندوز سرور 2003 R2
ویندوز سرور 2003 R2 نسخه بهبودیافته‌ای از ویندوز سرور 2003 است که در سال 2005 عرضه شد و امکانات پیشرفته‌ای را برای مدیریت منابع، امنیت، و ارتباطات شبکه فراهم کرد. این نسخه به مدیران IT امکان گسترش دسترسی Single Sign-On را با استفاده از Active Directory Federation Services (ADFS) به خارج از شبکه سازمان می‌داد، که مدیریت دسترسی‌ها را ساده‌تر و ایمن‌تر می‌کرد.
ویژگی دیگری که در این نسخه معرفی شد، حالت برنامه‌های Active Directory (ADAM) بود که امکان ذخیره داده‌های برنامه‌های غیرامن در خارج از Active Directory اصلی را فراهم می‌کرد و امنیت شبکه را بهبود می‌بخشید. همچنین، ابزارهای مدیریت فایل مانند File Server Resource Manager (FSRM) و قابلیت‌های پیشرفته فشرده‌سازی، انتقال داده‌ها در شبکه‌های گسترده (WAN) را سریع‌تر و کارآمدتر کرد.
ویندوز سرور 2003 R2 همچنین از ابزارهای سازگاری با سیستم‌های یونیکس و معماری‌های 64 بیتی پشتیبانی می‌کرد و بهبودهایی در امنیت و مدیریت شبکه ارائه می‌داد. این نسخه که به همراه همان مجوزهای دسترسی (CAL) ویندوز سرور 2003 عرضه شد، نقطه عطفی برای مدیریت بهتر و یکپارچگی خدمات شبکه در سازمان‌ها بود.
ویندوز سرور 2008
ویندوز سرور 2008 یکی از نسخه‌های مهم سیستم‌عامل‌های سروری مایکروسافت است که تغییرات قابل توجهی در عملکرد و قابلیت‌های مدیریت سرور ایجاد کرد. این نسخه ویژگی‌های متعددی برای بهینه‌سازی عملکرد، امنیت و مدیریت ارائه می‌دهد. یکی از ویژگی‌های مهم این نسخه، Active Directory (AD) است که تغییرات اساسی برای پیاده‌سازی بهتر گروه‌های سیاستی ارائه می‌دهد.
ویژگی دیگر، Server Core است که نسخه‌ای از سیستم‌عامل با رابط خط فرمان است. این ویژگی به کاهش مصرف منابع سرور کمک کرده و عملکرد بهینه‌تری ارائه می‌دهد. همچنین، Hyper-V به عنوان فناوری مجازی‌سازی معرفی شد، که به مدیران سیستم این امکان را می‌دهد تا ماشین‌های مجازی را بدون نیاز به نرم‌افزارهای مجازی‌سازی دیگر مدیریت کنند.
ابزارهایی مانند Event Viewer و Server Manager به مدیران اجازه می‌دهند تا کنترل بیشتری بر فعالیت‌ها و منابع سرور داشته باشند. به علاوه، رابط‌های شبکه و ابزارهای مدیریت پیشرفته‌ای برای بهبود تعاملات سرور با سیستم‌ها و سرویس‌های دیگر ارائه شده است. این قابلیت‌ها تجربه‌ای امن، پایدار و کارآمد برای مدیریت فناوری اطلاعات در سازمان‌ها فراهم می‌کنند.
ویندوز سرور 2008 R2
ویندوز سرور 2008 R2 نسخه‌ای پیشرفته از ویندوز سرور 2008 است که در سال ۲۰۰۹ معرفی شد و قابلیت‌های زیادی برای بهبود عملکرد، مقیاس‌پذیری و مدیریت ارائه می‌دهد. مایکروسافت از نسخه پایه ویندوز ۷ الهام گرفته و قابلیت‌های مقیاس‌پذیری و در دسترس بودن را برای انتقال به محیط ۶۴ بیتی به‌روزرسانی کرده است.
در این نسخه، تغییرات قابل توجهی در Active Directory (AD) ایجاد شد که پیاده‌سازی گروه‌های سیاستی (Group Policy) را بهینه کرد. همچنین، Terminal Services به Remote Desktop Services (RDS) تغییر نام داد و بازطراحی شد تا تجربه‌ای بهتری از اتصال از راه دور به سرور ارائه دهد .ویژگی‌های جدید در ویندوز سرور 2008 R2 شامل Brand Cache و Direct Access هستند. Brand Cache به افزایش سرعت دسترسی به محتوای سرور کمک می‌کند، در حالی که Direct Access امکان اتصال مستقیم کاربران از مکان‌های دور را بدون نیاز به VPN فراهم می‌کند. این ویژگی‌ها مدیریت سرور را کارآمدتر، سریع‌تر و امن‌تر می‌کنند و تجربه‌ای بهینه از فناوری اطلاعات برای سازمان‌ها ایجاد می‌کنند.
ویندوز سرور 2012
تا سال ۲۰۱۲، مایکروسافت قابلیت‌هایی به ویندوز سرور اضافه کرد تا تعامل با سرویس‌های «آف سایت» بهینه شود، به‌طوری که این شرکت ویندوز سرور ۲۰۱۳ را به عنوان «Cloud OS» معرفی کرد. این موضوع احتمالاً دلیل معرفی ماشین‌های مجازی (VM) در نسخه ویندوز سرور ۲۰۰۸ بود.
به‌روزرسانی‌های عمده‌ای نیز در ساختار ذخیره‌سازی سیستم‌عامل و پلتفرم Hyper-V ایجاد شد تا منابع ابری به راحتی در کنار سرورهای محلی ترکیب شوند.
ویژگی‌های جدید:
- Hyper-V Virtual Switch
- Hyper-V Replica
- Storage Spaces
علاوه بر این، Server Core و PowerShell اهمیت بیشتری پیدا کردند، چرا که مایکروسافت گزینه نصب پیش‌فرض را به Server Core تغییر داد، که به معنی نیاز به استفاده از PowerShell برای مدیریت سرورها بود.
ویندوز سرور ۲۰۱۲ در ۴ نسخه عرضه شد:
- Essentials
- Foundation
- Standard
- Datacenter
ویندوز سرور 2012 R2
نسخه‌ی ۲۰۱۲ R2، نسخه‌ای به‌روزرسانی شده از ویندوز سرور ۲۰۱۲، در سال ۲۰۱۳ منتشر شد. این نسخه تغییرات زیادی در زمینه‌های مجازی‌سازی، امنیت، اطلاعات و وب‌سرویس‌ها داشت.
قابلیت ارائه خدمات به دستگاه‌های موبایل از سرور بهبود یافت.
ویژگی‌های جدید:
• Desired State Configuration: این ویژگی روی PowerShell طراحی شده و به جلوگیری از configuration drift و حفظ یکنواختی تنظیمات بین ماشین‌های سازمان کمک می‌کند.
• Storage Tethering: به Storage Spaces اضافه شد تا عملکرد را با انتقال خودکار بلوک‌های داده‌های پرتکرار به ذخیره‌سازی Solid-State افزایش دهد.
• Work Folders: به کاربران امکان می‌دهد که بتوانند از دستگاه‌های شخصی یا کاری به فایل‌های سازمانی دسترسی پیدا کرده و آن‌ها را ذخیره کنند، از طریق بازپخش اطلاعات به سرورهای مرکز داده سازمان. این قابلیت‌ها عملکرد سرورها را بهینه کرده و تجربه‌ای کارآمدتر و امن‌تر برای سازمان‌ها فراهم می‌کنند.
ویندوز سرور ۲۰۱۶
در این نسخه، سیستم‌های VM (ماشین مجازی) همراه با یک سیستم رمزگذاری برای Hyper-V و قابلیت جدیدی برای تعامل با Dockers اضافه شدند.
مایکروسافت Nano Server را معرفی کرد و همراه با آن، نسخه Server Core را گنجاند. هدف از این کار افزایش امنیت از طریق پیاده‌سازی یک سرور سبک وزن بود که حمله به آن را دشوارتر می‌کرد.
یک ویژگی امنیتی دیگر، قابلیت Hyper-V Shielded VM است که با استفاده از رمزگذاری، از در معرض خطر قرار گرفتن داده‌های داخل ماشین‌های مجازی جلوگیری می‌کند.
مایکروسافت همچنین Network Controller را به عنوان یک قابلیت کلیدی اضافه کرد که به مدیران این امکان را می‌دهد تا دستگاه‌های شبکه‌های فیزیکی و مجازی را از یک کنسول واحد مدیریت کنند.
ویندوز سرور ۲۰۱۶ در دو نسخه عرضه شد:
Standard
Datacenter
این ویژگی‌ها، عملکرد، امنیت و مدیریت سرور را بهبود بخشیده و تجربه‌ای بهینه‌تر برای مدیران فناوری اطلاعات فراهم می‌کنند.
ویندوز سرور ۲۰۱۹
ویندوز سرور ۲۰۱۹ نسخه‌ای پیشرفته از ویندوز سرور است که برای ارائه عملکرد، امنیت و انعطاف‌پذیری بیشتر طراحی شده است. این نسخه قابلیت‌های قابل توجهی برای مدیریت و بهینه‌سازی زیرساخت فناوری اطلاعات ارائه می‌دهد.
یکی از ویژگی‌های مهم ویندوز سرور ۲۰۱۹، قابلیت‌های پیشرفته در زمینه مجازی‌سازی با Hyper-V است. این نسخه از سرور به مدیران اجازه می‌دهد تا ماشین‌های مجازی را به‌راحتی مدیریت کرده و امنیت داده‌ها را از طریق رمزگذاری تقویت کنند. همچنین، قابلیت Shielded VMs تضمین می‌کند که داده‌ها در برابر تهدیدات محافظت شوند.
ویژگی دیگر، Storage Spaces Direct است که عملکرد ذخیره‌سازی را با انتقال داده‌ها به SSD افزایش می‌دهد. مایکروسافت همچنین قابلیت Windows Admin Center را به عنوان یک ابزار مرکزی برای مدیریت سرور ارائه می‌دهد که تجربه‌ای یکپارچه و کاربرپسند برای مدیریت منابع سرور فراهم می‌کند.
به علاوه، ویندوز سرور ۲۰۱۹ با ویژگی‌های امنیتی بهتر، امکانات مدیریت شبکه بهینه و تعامل با سرویس‌های ابری (cloud integration) طراحی شده است. این نسخه تجربه‌ای کارآمدتر، امن‌تر و انعطاف‌پذیرتر برای سازمان‌ها ارائه می‌دهد.
ویندوز سرور 2022
یکی دیگر از سیستم‌عامل قدرتمند مایکروسافت برای مدیریت شبکه‌ها، سرورها و خدمات سازمانی است. این نسخه، با امنیت بهبود‌یافته و پشتیبانی از فناوری‌های جدید، گزینه‌ای مناسب برای شرکت‌های کوچک تا بزرگ محسوب می‌شود. از ویژگی‌های برجسته آن می‌توان به Azure Arc برای مدیریت ترکیبی محیط‌های ابری و لوکال، و Windows Admin Center برای مدیریت ساده‌تر سرورها اشاره کرد.
ویندوز سرور 2022 از TLS 1.3 بهره می‌برد که امنیت انتقال داده‌ها را ارتقا می‌دهد و قابلیت Hotpatching به‌روزرسانی بدون نیاز به راه‌اندازی مجدد سیستم را فراهم می‌کند. همچنین با پشتیبانی از پردازنده‌های قدرتمند‌تر و حافظه‌ی بیشتر، عملکرد سرور را بهبود می‌بخشد. نسخه‌های استاندارد، دیتاسنتر و Essentials برای نیازهای مختلف ارائه شده‌اند.
این سیستم‌عامل با فراهم کردن بستر مناسب برای مجازی‌سازی، اجرای برنامه‌های ابری و مدیریت داده‌ها، نقش مهمی در بهبود بهره‌وری سازمان‌ها ایفا می‌کند و انتخابی ایده‌آل برای زیرساخت‌های مدرن IT است.
نتیجه‌گیری
در پایان این مقاله، ما در مورد ویندوز سرور و انواع آن صحبت کردیم که هر کدام دارای ویژگی‌هایی بودند و به پیشرفت زیرساخت‌های سازمان‌ها کمک بسیاری کرده‌اند. ویندوز سرور توسط شرکت مایکروسافت ارائه و ساخته است که نسخه‌های جدیدتر امکانات بیشتری نیز دارند.
منبع: https://learn.microsoft.com
سوالات متداول
- تفاوت بین نسخه‌های Standard و Datacenter چیست؟
نسخه Standard برای سازمان‌های کوچک با نیازهای محدود مجازی‌سازی مناسب است، در حالی که نسخه Datacenter برای محیط‌های بزرگ و با مجازی‌سازی گسترده طراحی شده و امکان استفاده نامحدود از کانتینرها را فراهم می‌کند.
- ویندوز سرور چه ویژگی‌هایی را برای مدیریت شبکه و امنیت ارائه می‌دهد که آن را برای سازمان‌ها مناسب می‌سازد؟
ویندوز سرور امکانات متعددی برای مدیریت شبکه و امنیت ارائه می‌دهد، از جمله:
- Active Directory: مدیریت هویت و دسترسی کاربران.
- Group Policy: کنترل مرکزی تنظیمات کاربران و دستگاه‌ها.
- Hyper-V: مجازی‌سازی برای افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه‌ها.
- Windows Defender Advanced Threat Protection: حفاظت پیشرفته در برابر تهدیدات امنیتی.
- Remote Desktop Services (RDS): دسترسی امن به برنامه‌ها و دسکتاپ‌ها از راه دور.
