نرم افزارهای مانیتورینگ
با وجود گستردگی شبکههای کامپیوتری و اهمیت روزافزون اطلاعات و اشتراک گذاری آنها در دنیای امروز، حفظ پایداری شبکه و تشخیص بموقع افت کیفیت و خطاهای احتمالی بر روی سرویسها اهمیت بسزایی دارد. برای انجام این کار نیاز به اطلاعات دقیق و لحظهای از تمام منابع نرم افزاری و سخت افزاری درون شبکه داریم. همچنین بایستی تحلیل دقیقی از آنها داشته باشیم تا بتوانیم از بروز مشکل جلوگیری کنیم یا در صورت بروز در سریعترین زمان ممکن آن را برطرف کنیم؛ به همین منظور نرم افزارهای مانیتورینگ شبکه توسط شرکتهای مختلف تولید شده و در دسترس مدیران شبکه قرار گرفتند. وظیفه این نرم افزارها جمع آوری اطلاعات لحظهای و تحلیل دقیق آنها و در صورت لزوم هشدار دادن به مدیر شبکه جهت رفع مشکل است.
نیاز به مشاوره دارید؟
کارشناسان تکنوکلاینت آماده پاسخگویی به سوالات شما بصورت کاملا رایگان هستند
زبیکس چیست؟
یکی از محبوبترین و قدرتمندترین نرم افزارهای مانیتورینگ در سطح جهانی زبیکس (Zabbix) است. این نرم افزار متن باز است و به صورت کاملا رایگان در اختیار مدیران شبکه در سرتاسر جهان قرار گرفته است.
زبیکس اولین بار در سال 1998 تولید شد اما سه سال بعد یعنی در سال 2001 اولین نسخه آزمایشی آن منتشر شد. در نهایت در سال 2004 نسخه پایدار زبیکس وارد بازار جهانی شد و تا به این لحظه آخرین نسخه زبیکس یعنی نسخه 6.4 روانه بازار شده است. زبیکس افتخار این را دارد که دو سال نامزد دریافت بهترین سیستم مانیتورینگ از موسسه گارتنر باشد.
زبیکس محیط کاملا روان و کاربر پسندی دارد. تمام ابزارها و امکانات نرم افزار بر روی یک نوار ابزار در سمت چپ دیده میشود. همچنین امکان مدیریت دشبورد و شخصی سازی آن نیز وجود دارد.
نصب زبیکس چگونه است؟
برای دانلود زبیکس شما میتوانید به سایت خود زبیکس مراجعه کرده و آخرین نسخه و یا نسخههای قدیمی را دانلود کنید (www.zabbix.com/download). همچنین میتوانید نسخهAppliance زبیکس را دانلود کنید و بر روی ESXI ، hyper-v و … به طور مستقیم نصب کنید. در واقع نسخه Appliance یک نسخه از پیش نصب شده است که میتوانید آن را دانلود کنید و به راحتی ایمیج را بر روی هایپروایزر خود برگردانید و از آن استفاده کنید.
همچنین میتوانید یکی از نسخههای سیستم عامل لینوکس که امکان نصب زبیکس را داشته باشد را نصب کرده و سپس زبیکس را نصب کنید؛ در این روش باید بعد از نصب لینوکس و کانفیگ اولیه سرور لینوکسی، دسترسی آن را به اینترنت برقرار کرده و با استفاده از کامند اقدام به نصب زبیکس کنید. زبیکس همچنین به کامپوننتهای مخصوص خود و یک پایگاه داده و وب سرور نیاز دارد. شما باید تمام آنها را با استفاده از کامند نصب کنید.
برای پایگاه داده میتوانید از MySQL و یا PostgreSQL و برای وب سرور از Apache و یا Nginx استفاده کنید.
پیشنهاد تیم تکنوکلاینت نصب آخرین نسخه زبیکس (6.4) بر روی سیستم عامل Ubuntu Core 22.04 با پایگاه داده MySQL همراه با وب سرور Apache است.
زبیکس از چه اجزایی تشکیل شده است؟
با استفاده از زبیکس امکان مانیتور کامل و دقیق تمام اجزای شبکه اعم از سوئیچها، روترها، سرورها و ماشینهای مختلف را دارید. همچنین میتوانید هر دستگاه یا نرم افزاری که امکان جمع آوری اطلاعات با استفاده از یکی از پروتکلها یا روش های جمع آوری اطلاعات را داشته باشد را مانیتور کنید.
زبیکس از پروتکلها و روشهای زیر برای جمع آوری اطلاعات از اجزای شبکه استفاده میکند:
• Auto Discovery
• Low Level Discovery
• synthetic monitoring
• Prometheus monitoring
• IoT Monitoring
• Distributed Monitoring
• Trapping Mechanisms
• Polling Mechanisms
• High Performance Agent
• Agent less Monitoring
• Database Monitoring (ODBC)
• Web Monitoring (CURL)
• JMX (Java Management Extensions) Monitoring
• Hardware Monitoring (IPMI, SIM, …)
• SNMP Monitoring (All Versions)
• IT Services Monitoring
• Virtualization Monitoring
• External Check
• WMI Monitoring
• Log Monitoring
• Custom Monitoring
طرز کار زبیکس چگونه است؟
بعد از اضافه کردن منابع نرم افزاری و سخت افزاری زبیکس شروع به جمع آوری اطلاعات از آنها میکند. سپس با بررسی و آنالیز پارامترهای جمع آوری شده مشکلات را به شما نشان میدهد. این مشکلات میتواند آسیبهای جدی به سخت افزار و یا حتی نرم افزارهای موجود در شبکه وارد کند؛ مثلا بالا بودن مداوم دمای پردازنده سرورها میتواند آسیب جدی به آنها وارد کند و باعث ایجاد ضرر مالی و از کار افتادن سرور شود.
زمان اضافه کردن تجهیزات میتوان از Template Groupها، Template ها و Host Groupهای آماده زبیکس استفاده کرد. این آیتمها جهت مدیریت هدفمندتر مانیتورینگ و تفکیک دقیق تمام اجزای شبکه از یکدیگر استفاده میشوند؛ ضمن اینکه شما امکان ایجاد این آیتمها به صورت شخصی را نیز دارید و میتوانید اجزای شبکه را بر اساس معیارهای دلخواه خود تفکیک کنید. در نهایت میتوانید بر اساس همین معیارها گزارش گیری را انجام دهید.
این مانیتورینگ شامل ترافیک شبکه، میزان منابع مصرفی تجهیزات، میزان بار روی سخت افزارها یا نرم افزارهای موجود در شبکه، خطاهای بوجود آمده در تجهیزات و … میباشد. در تصویر زیر نمونهای از خطاهای شناسایی شده توسط زبیکس را مشاهده میکنید که دلیل به وجود آمدن آنها UP/DOWN شدن پورتهای سوئیچ سیسکو است
زبیکس همچنین روشهای متنوع و کاربردی جهت گزارش گیری دارد. مثلاً گزارش گیری بر اساس یک بازه زمانی خاص یا بر اساس یک دستگاه یا نرم افزار خاص؛ همچنین امکان ایجاد رول (Rule) جهت گزارش گیری اتوماتیک وجود دارد.
دیگر امکانات زبیکس چیست؟
همچنین امکان واکنش هوشمند نیز در زبیکس تعبیه شده است؛ به این معنا که میتوانید زبیکس را طوری تنظیم نمایید که در صورت بروز مشکل یک دستور خاص یا کد بر روی سیستم دچار مشکل اجرا شود. مثلاً اگر دمای پردازنده سیستم بیش از اندازه بالا رفت بعد از یک زمان مشخص اگر مشکل برطرف نشد سیستم مورد نظر را خاموش کند.
این امکان برای زمانی کاربرد دارد که احتمال بروز خطای انسانی وجود داشته باشد. یعنی ترجیح بدهید خود سیستم تصمیم بگیرد چه واکنشی در مواجه شدن با مشکل نشان دهد؛ یا زمانی که هیچ کدام از ادمینها هیچ واکنشی نشان ندهند. به طور مثال خارج از زمان اداری مشکلی به وجود می آید و هیچ کدام از ادمینها در دسترس نباشند.
برای ایجاد یک سیستم مانیتورینگ کارآمد در اولین قدم نیاز دارید نرم افزار مانیتورینگ شما به درستی کار کند. به همین دلیل نرم افزار زبیکس امکان مانیتورینگ کامل بر خودش و سیستم عاملی که زبیکس بر روی آن نصب است را فراهم کرده تا مدیر شبکه نظارت کاملی بر آن داشته باشد.
همچنین با در نظر گرفتن برخی از فاکتورهای رعایت شده در زبیکس میتوان ادعا کرد که این نرم افزار دارای امنیت بالایی است.
در اولین قدم میتوان گفت زبیکس به دلیل متن باز بودن میتواند دارای امنیت بالایی نسبت به نرم افزارهای دیگر باشد. دلیل آن هم در دسترس بودن کدهای نرم افزار برای متخصصین است که امکان بررسی دقیق برای تمام برنامه نویسها و متخصصین امنیت در سطح جهان فراهم میکند.
همچنین سیستم عاملی که زبیکس بر روی آن نصب میشود غالباً یکی از نسخههای لینوکس است که این هم میتواند تا حد بالایی امنیت این سیستم را بالا ببرد. همانطور که میدانید بسیاری از کمپانیهای مطرح جهان از سیستم عامل لینوکس استفاده میکنند. دلایل عمده آن امنیت بالاتر نسبت به ویندوز و سرعت و انعطاف بالای این سیستم عامل است.
ارتبط بین تمام اجزای زبیکس به صورت رمزنگاری شده است. یعنی ارتباط بین سرور زبیکس و پروکسیها و ایجنتها رمز شده و از شناسایی و شنود بستههای اطلاعات تا حد بالایی جلوگیری شده است. ضمن اینکه امکان احراز هویت بین اجزای مختلف فراهم شده است.
در نهایت میتوانید با استفاده از زبیکس شبکه پایدارتری داشته باشید و از ضررهای مالی زیاد به دلیل آسیب دیدن اجزای سخت افزاری و نرم افزاری و حتی اطلاعات جلوگیری کنید.
تمامی موارد ذکر شده در این مطلب توسط تیم تکنوکلاینت قابل پیاده سازی و اجراست. در صورت نیاز به مشاوره کارشناسان ما آماده پاسخگویی به سوالات شما هستند.
نمی دانید چگونه شروع کنید؟