چین و تحول در صنعت با ربات های انسان نمای مجهز به هوش مصنوعی
در یک انبار وسیع در حومه شانگهای، ده‌ها ربات انسان‌نما توسط اپراتورهایشان برای انجام کارهایی مانند تا کردن یک تی‌شرت، درست کردن ساندویچ و باز کردن درها، بارها و بارها هدایت می‌شوند.
این سایت با 17 ساعت کار در روز، در تلاش است تا حجم عظیمی از داده‌ها را تولید کند که مالک آن، استارتاپ ربات‌های انسان‌نما چینی AgiBot، از آن برای آموزش ربات‌هایی استفاده می‌کند که امیدوار است همه‌جاگیر شوند و نحوه زندگی، کار و بازی انسان‌ها را تغییر دهند.
یائو مائوکینگ، یکی از شرکای AgiBot، گفت: "فقط تصور کنید که روزی در کارخانه ربات‌سازی خودمان، ربات‌های ما خودشان را مونتاژ می‌کنند."
اهمیت ربات‌های انسان‌نما برای پکن، در حالی که به دنبال راه حل‌هایی برای مسائل مبرمی از جمله اختلافات تجاری با ایالات متحده، کاهش جمعیت و کند شدن رشد است، زمانی بیشتر مورد توجه قرار گرفت که شی جین پینگ، رئیس جمهور چین، ماه گذشته از ربات‌های AgiBot در شانگهای بازدید کرد. شی در جریان این بازدید با شوخی اظهار داشت که شاید این ماشین‌ها بتوانند در یک تیم فوتبال بازی کنند.
یکی دیگر از توسعه‌دهندگان داخلی ربات‌های انسان‌نما، Unitree، نیز در جلسه‌ای که شی در اوایل سال جاری برای شرکت‌های خصوصی میزبانی کرد و در آن از آنها خواست تا به اقتصاد چین کمک کنند، حضور داشت.
در حالی که ایالات متحده با چین بر سر تعرفه‌هایی که رئیس جمهور دونالد ترامپ برای کمک به بازگرداندن مشاغل تولیدی به ایالات متحده وضع کرده بود، مذاکره می‌کند، پکن به دنبال یک انقلاب صنعتی جدید است که در آن بسیاری از کارهای کارخانه‌ای توسط ربات‌های انسان‌نما انجام شود.
در سال‌های اخیر، ربات‌های انسان‌نمای چینی پیشرفت‌های فزاینده‌ای در چابکی نشان داده‌اند، از جمله انجام حرکات آکروباتیک، دویدن نیمه ماراتن و حتی بازی فوتبال، همانطور که شی اشاره کرد.
اما رویترز برای اولین بار جزئیاتی را گزارش می‌دهد که چگونه پیشرفت‌های چین در هوش مصنوعی، که تا حدی ناشی از موفقیت شرکت‌های داخلی مانند DeepSeek و همچنین حمایت فراوان دولت است، به توسعه‌دهندگان ربات‌های انسان‌نما اجازه می‌دهد تا سخت‌افزار چشمگیر این ربات‌ها را با نرم‌افزار مورد نیاز برای ارزشمند ساختن آنها از نظر اقتصادی جفت کنند.
رویترز با بیش از دوازده نفر، از جمله تولیدکنندگان ربات‌های انسان‌نما چینی، سرمایه‌گذاران، مشتریان و تحلیلگران، صحبت کرد که توضیح دادند چگونه پیشرفت‌ها در توسعه "مغز" ربات‌ها به این ماشین‌های فلزی اجازه می‌دهد تا از صرفاً وسیله‌ای برای تماشا به کارگران مولد و خودآموز تبدیل شوند که می‌توانند قدرت تولید پیشرو در جهان را متحول کنند.
به گفته این افراد، چین قصد دارد با تمرکز بر آموزش داده‌ها و پیچیدگی مدل‌های هوش مصنوعی خود، برتری خود را ایجاد کند، و برخی گفتند که توانایی DeepSeek کمک بزرگی بوده است.
DeepSeek و دولت چین به درخواست‌ها برای اظهار نظر در مورد نقش خود در توسعه ربات‌های انسان‌نما پاسخ ندادند.
استقرار موفق و گسترده این ربات‌ها در کارخانه‌ها به چین این امکان را می‌دهد که به رشد اقتصادی خود ادامه دهد و برتری تولیدی خود را حفظ کند، و این حوزه را به عرصه‌ای برای رقابت با ایالات متحده تبدیل می‌کند.
آنچه کمتر واضح است این است که پکن چگونه با شبح اخراج کارگران کارخانه مقابله خواهد کرد. رسانه‌های دولتی پیشنهاد کرده‌اند که، همانطور که در انقلاب‌های صنعتی قبلی اتفاق افتاد، ایجاد شغل در بلندمدت بر درد کوتاه‌مدت غلبه خواهد کرد.
حمایت دولت
مقامات چینی یارانه‌های سخاوتمندانه‌ای را به شرکت‌های فعال در زمینه ربات‌های انسان‌نما ارائه می‌دهند. همانطور که اطلاعیه‌های رسمی نشان می‌دهد. طی سال گذشته بیش از 20 میلیارد دلار به این بخش اختصاص داده شده است و پکن در حال ایجاد یک صندوق یک تریلیون یوانی (137 میلیارد دلار) برای حمایت از استارتاپ‌ها در زمینه‌هایی مانند هوش مصنوعی و رباتیک است.
بر اساس بررسی صدها سند مناقصه توسط رویترز، دولت همچنین یک خریدار کلیدی است. خرید دولتی ربات‌های انسان‌نما و فناوری‌های مرتبط در سال 2024 به 214 میلیون یوان افزایش یافت، در حالی که این رقم در سال 2023، 4.7 میلیون یوان بود.
سایر حمایت‌های دولتی شامل ایجاد یک صندوق 10 میلیارد یوانی هوش مصنوعی و رباتیک توسط شهر جنوبی شنژن است.
سازندگان ربات‌های انسان‌نما و تامین‌کنندگان قطعات مستقر در ووهان، پس از دستیابی به آستانه‌های تعیین‌شده برای اهداف خرید و فروش، و همچنین دریافت فضای اداری رایگان، واجد شرایط دریافت یارانه تا 5 میلیون یوان هستند.
دولت شهرداری پکن در سال 2023 یک صندوق رباتیک ایجاد کرد که تا 30 میلیون یوان برای شرکت‌هایی که به دنبال تسریع در ساخت اولین محصولات خود بودند، ارائه می‌داد.
برخی از تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند که ربات‌های انسان‌نما می‌توانند مسیر خودروهای الکتریکی را دنبال کنند، که هزینه‌های آنها در دهه گذشته به طور چشمگیری کاهش یافته است زیرا تولیدکنندگان به سرعت وارد این عرصه شده‌اند و یارانه‌های دولتی باعث پذیرش گسترده آنها در میان مردم چین شده است.
مینگ هسون لی، رئیس تحقیقات خودرو و صنعت چین در بانک آمریکا سکیوریتیز، در یک یادداشت تحقیقاتی گفت که میانگین هزینه مواد برای یک ربات انسان‌نما تا پایان سال جاری حدود 35000 دلار خواهد بود، اما اگر بیشتر قطعات آن از چین تامین شود، می‌تواند تا سال 2030 به 17000 دلار کاهش یابد.
سه تولیدکننده ربات‌های انسان‌نما چینی به رویترز گفتند که پیش‌بینی می‌کنند کاهش مشابهی در هزینه‌ها، شاید در عرض یک سال، رخ دهد. لی در این یادداشت افزود که در مقایسه، هزینه قطعات ربات‌های Optimus تسلا، در صورتی که تمام قطعات اصلی آنها از خارج از چین تامین شود، در حال حاضر 50000 تا 60000 دلار است. تسلا به درخواست برای اظهار نظر در این مورد پاسخی نداد.
لی به رویترز گفت: "چین با زنجیره تامین جامع خود، در کاهش قابل توجه هزینه تولید ربات‌های انسان‌نما مزیت دارد." او تخمین زد که فروش سالانه ربات‌های انسان‌نما در سطح جهانی می‌تواند در سال 2030 به 1 میلیون واحد برسد.
او افزود: "این صنعت هنوز در مرحله شکوفایی نوزادی خود قرار دارد."
هوش مصنوعی و داده
دولت چین همچنین سرمایه‌گذاری زیادی در جمع‌آوری داده‌ها انجام می‌دهد، که به گفته چندین مدیر اجرایی، نقطه ضعف اصلی این صنعت و همچنین زمینه‌ای است که چین در آن مزیت دارد.
در مقایسه با هوش مصنوعی مولد، که در آن شرکت‌های فناوری مدل‌های پایه را با استفاده از مجموعه‌های داده آنلاین عظیم از متن، تصاویر و صدا آموزش داده‌اند، عرضه داده‌های لازم برای آموزش مدل‌های هوش مصنوعی مورد استفاده برای اجرای ربات‌های انسان‌نما، که به عنوان پلتفرم‌های هوش مصنوعی تجسم‌یافته نیز شناخته می‌شوند، بسیار کمتر است.
ربات‌های انسان‌نما باید با یک محیط فیزیکی تعامل داشته باشند و روی مجموعه‌های داده متمرکز بر وظایفی مانند چیدن جعبه‌ها یا ریختن آب در یک فنجان آموزش ببینند.
سال گذشته، مقامات شانگهای در ایجاد سایت جمع‌آوری داده AgiBot کمک کردند و فضایی را به صورت رایگان در اختیار آنها قرار دادند که در آن حدود 100 ربات با 200 نیروی انسانی هر روز کار می‌کنند.
یائو گفت که تسهیلات AgiBot امکان جمع‌آوری داده‌های هدفمند و با کیفیت بالا را فراهم می‌کند که می‌تواند از آن برای آموزش مدل هوش مصنوعی تجسم‌یافته خود استفاده کند.
بر اساس اطلاعیه‌ها، سایت‌های مشابهی توسط دولت‌ها در پکن و شنژن در حال ساخت هستند.
استقرار گسترده‌تر ربات‌های انسان‌نما، به ویژه در کارخانه‌ها، احتمالاً جمع‌آوری داده‌ها را تسریع خواهد کرد.
MagicLab، یکی دیگر از استارتاپ‌های ربات‌های انسان‌نما، در مصاحبه‌ای گفت که تمرکز آن بر مغز ربات‌ها به آن اجازه داده است تا اخیراً شروع به استقرار نمونه‌های اولیه در خطوط تولید برای وظایفی مانند بازرسی کیفیت، جابجایی مواد و مونتاژ کند.
وو چانگ‌ژنگ، مدیرعامل این شرکت، گفت: "این پیشرفت‌ها پایه‌ای برای تمرکز ما در سال 2025 بر کاربردهای دنیای واقعی ایجاد می‌کند." او افزود که MagicLab ربات‌های خود را با مدل‌های هوش مصنوعی مانند DeepSeek، Qwen علی‌بابا و Doubao بایت‌دنس ادغام کرده است.
او گفت: "DeepSeek در استدلال و درک وظایف کمک‌کننده بوده و به توسعه 'مغز' ربات‌های ما کمک کرده است."
با این حال، واضح‌ترین مزیت چین تسلط آن بر سخت‌افزاری است که یک ربات انسان‌نما را تشکیل می‌دهد. به گفته تحلیلگران و استارتاپ‌ها، این کشور قادر به ساخت تا 90 درصد از قطعات ربات‌های انسان‌نما است و موانع ورود به این صنعت را کاهش می‌دهد.
در نتیجه، به گفته مورگان استنلی، چین اکنون اکثریت تولیدکنندگانی را که در سطح جهانی روی چنین پروژه‌هایی کار می‌کنند، به خود اختصاص داده و بر زنجیره تامین تسلط دارد. برخی از استارتاپ‌های چینی ربات‌هایی را به قیمت ارزان 88000 یوان (12178 دلار) می‌فروشند.
ژانگ میائو، مدیر ارشد عملیاتی استارتاپ مستقر در پکن CASBOT، گفت: "اگر صبح نیازی داشته باشید، ممکن است تامین‌کنندگان بعد از ظهر با مواد یا محصولات به شرکت شما بیایند، یا می‌توانید مستقیماً به سایت آنها بروید و خودتان ببینید."
او افزود: "دستیابی به این سطح از کارایی در خارج از کشور دشوار است، زیرا شرکت‌ها باید مواد را از چین وارد کنند."
این بخش شاهد انفجار شرکت‌های جدید بوده است. به گفته مورگان استنلی، در سال 2024، 31 شرکت چینی 36 مدل ربات انسان‌نمای رقیب را رونمایی کردند، در حالی که شرکت‌های آمریکایی هشت مدل رونمایی کردند.
حداقل شش شرکت در چین، از جمله رهبران بازار Unitree و UBTech، گفته‌اند که وارد تولید انبوه شده‌اند یا در حال آماده شدن برای انجام این کار در سال جاری هستند.
مشاغل در معرض خطر؟
در حالی که این صنعت هنوز در مراحل ابتدایی خود قرار دارد، قانونگذاران چینی بحث در مورد پیامدهای دور از انتظار ربات‌های انسان‌نمای هوشمند برای نیروی کار را آغاز کرده‌اند.
بر اساس نظرسنجی سال 2023 توسط اداره ملی آمار، حدود 123 میلیون نفر در بخش تولید چین مشغول به کار هستند.
در کنگره ملی خلق، امسال، ژنگ گونگچنگ، کارشناس تامین اجتماعی، هشدار داد که توسعه ربات‌ها و هوش مصنوعی حدود 70 درصد از بخش تولید چین را تحت تاثیر قرار خواهد داد، که می‌تواند منجر به کاهش شدید مشارکت‌های تامین اجتماعی شود.
در همان گردهمایی، لیو چینگ فنگ، رئیس شرکت هوش مصنوعی داخلی iFlytek، پیشنهاد ایجاد یک برنامه بیمه بیکاری هوش مصنوعی را داد که پوشش شش تا دوازده ماهه را برای کارگرانی که توسط ربات‌ها جایگزین می‌شوند، فراهم کند.
تانگ جیان، مدیر ارشد فناوری مرکز نوآوری رباتیک انسانی پکن که تحت حمایت دولت است، در حاشیه مسابقات نیمه ماراتن ربات‌های پکن در ماه آوریل به رویترز گفت که نمونه‌های اولیه آنها مشاغلی را هدف قرار داده‌اند که انسان‌ها به دلیل ماهیت خسته‌کننده یا تکراری و همچنین کارهای خطرناک، تمایلی به انجام آنها ندارند.
علیرغم نگرانی‌ها در مورد تأثیر بر مشاغل، پکن این فناوری را کلید رفع کمبود نیروی کار در مناطقی مانند مراقبت از سالمندان می‌داند، جایی که تقاضا با افزایش سن جمعیت 1.4 میلیارد نفری چین در حال افزایش است.
دولت چین در ماه دسامبر یک طرح ملی مراقبت از سالمندان منتشر کرد که ادغام ربات‌های انسان‌نما و هوش مصنوعی را تشویق می‌کرد. اندکی پس از آن، غول فناوری Ant Group از ایجاد زیرمجموعه جدیدی به نام Ant Lingbo Technology خبر داد که ربات‌های انسان‌نمای آن بر مراقبت از سالمندان، در میان سایر زمینه‌ها، تمرکز خواهند کرد.
یائو از AgiBot گفت: "ربات‌ها در پنج یا ده سال آینده می‌توانند اتاق یک ساکن را مرتب کنند، یک بسته را بردارند یا حتی افراد را از تخت به دستشویی منتقل کنند."
منبع: https://www.reuters.com
