اینترنت اشیا چیست؟

اینترنت اشیا (Internet of Things | IoT) که به آن «اینترنت چیزها» نیز گفته می‌شود، به مجموعه ای از میلیاردها دستگاه گفته می شود که در سراسر دنیا قرار دارند و توسط اینترنت به هم متصل شده اند. این دستگاه ها داده ها را جمع آوری کرده و با یکدیگر به اشتراک می‌گذارند.  در واقع به کمک اینترنت اشیاء،  مقدار زیادی اطلاعات تولید می‌شود که به صورت یکپارچه و کارآمد، ذخیره، پردازش و ارائه می شوند.

اینترنت اشیا (IoT) شبکه‌ای از دستگاه‌های فیزیکی متصل به اینترنت است که می‌توانند داده‌ها را جمع‌آوری و پردازش کنند و به اشتراک بگذارند. این دستگاه‌ها می‌توانند هر چیزی از سنسورهای محیطی گرفته تا دستگاه‌های خانگی هوشمند باشند.

اینترنت اشیا کاربردهای گسترده‌ای در صنایع مختلف دارد. به عنوان مثال، می‌توان از اینترنت اشیا برای نظارت بر سلامت تجهیزات صنعتی، مدیریت مصرف انرژی یا ارائه خدمات شخصی‌سازی‌شده به مشتریان استفاده کرد.

تعریف اینترنت اشیا:

اینترنت اشیاء یا IoT، سیستمی به‌هم‌پیوسته از تجهیزات رایانه‌ای، ماشین‌های مکانیکی و دیجیتال، اشیاء، حیوانات یا افرادی است که با شناسه‌های منحصربه‌فرد (UID) هویت یافته‌اند و از قابلیت انتقال داده‌ها روی یک شبکه بدون نیاز به تعامل انسان-با-انسان یا انسان-با-رایانه برخوردار هستند.

امروزه، سازمان‌ها در صنایع و کسب‌وکارهای گوناگون، به‌‌شکلی فزاینده‌ از قابلیت‌های اینترنت اشیاء بهره می‌گیرند تا کارآمدتر و اثربخش‌تر عمل کنند؛ آنها با بهره‌مندی از دستاوردهای اینترنت اشیاء، به درکی بهتر و شایسته‌تر از مشتریان‌شان دست می‌یابند و می‌توانند خدماتی بهینه‌تر به آنها ارائه کنند. اینترنت اشیاء فرایند تصمیم‌سازی و تصمیم‌‌گیری را در سازمان بهبود می‌بخشد و ارزش کسب‌وکار را به‌شکلی چشمگیر افزایش می‌دهد.

اینترنت اشیا (Internet of Things یا به اختصار IoT) به میلیاردها دستگاه فیزیکی در سراسر جهان گفته می‌شود که به اینترنت متصل هستند و اطلاعات را جمع‌آوری می‌کنند و با کاربر و سایر دستگاه‌های متصل به اشتراک می‌گذارند.

تقریبا هر چیزی که بتواند به شبکه اینترنت متصل شود، بخشی از اینترنت اشیا است. در خانه هوشمند، این گجت‌های مجهز به اینترنت ما را از شر انجام کارهای خانه رها می‌کنند، کمی از وقت باارزشمان را به ما بازمی‌گردانند و به زندگی روزمره و خاکستری ما، رنگ و لعاب هیجان‌انگیزتری می‌بخشند.

هدف اصلی اینترنت اشیا این است که با نصب حسگر روی هر چیزی در دنیا و ترجمه آن به زبان دیجیتال، کامپیوترها را در تماس مستقیم با محیط فیزیکی اطراف ما قرار بدهد.

تاریخچه:

کِوین اَشتون (Kevin Ashton)، یکی از بنیان‌گذاران مرکز شناسایی خودکار (Auto-ID) در دانشگاه MIT ایالات متحده، نخستین کسی بود که عبارت «اینترنت اشیاء» را در ارائه‌ای برای شرکت پروکتر و گمبل (P&G) -شرکت چندملیتی کالاهای مصرفی واقع در ایالت اوهایو- در سال 1999 به‌کار برد. اشتون، به‌منظور آگاه‌کردن مدیران ارشد P&G از سامانه‌ بازشناسی با امواج رادیویی (RFID)، ارائه‌ی خود را «اینترنت اشیاء» نام نهاد. اشتون می‌خواست روند تازه‌ی فناوری را در آستانه‌ی قرن جدید در پیام خود به‌کار گیرد. این روندِ انقلابی چیزی نبود جز اینترنت. ازسوی دیگر، نیل گِرشِنفِلد، استاد دانشگاه MIT، در همین سال، کتابی با عنوان «وقتی‌ اشیاء شروع به اندیشیدن می‌کنند» منتشر کرد. گرشنفلد هرچند در کتاب خود، عبارت دقیق «اینترنت اشیاء» را به‌کار نبرد؛ تصویری روشن از مسیر آینده‌ی IoT ارائه کرد.

اشتون نخستین کسی بود که عبارت اینترنت اشیاء را بیان کرد؛ اما ایده‌ی دستگاه‌های متصل از دهه‌ی 1970، تحت عناوین«اینترنتِ جاسازی‌شده» (Embedded Internet) و رایانش فراگیر (Pervasive Computing) مطرح بوده است.

تاریخچه اینترنت اشیا به دهه 1970 باز می‌گردد، زمانی که دانشمندان شروع به کار بر روی دستگاه‌هایی کردند که می‌توانستند داده‌ها را جمع‌آوری و به شبکه‌های کامپیوتری منتقل کنند. در سال 1991 کوین اشتون، مخترع و کارآفرین آمریکایی، اصطلاح «اینترنت اشیا» را برای توصیف شبکه‌ای از دستگاه‌های فیزیکی متصل به اینترنت ابداع کرد.

دهه‌های 1990 و 2000 پیشرفت‌های فناوری مانند کاهش هزینه‌های سنسورها و افزایش پهنای باند اینترنت، باعث رشد اینترنت اشیا شد. در این مدت کاربردهای اینترنت اشیا در صنایع مختلف از جمله تولید، مراقبت‌های بهداشتی و خرده‌فروشی گسترش یافت.

در سال‌های اخیر اینترنت اشیا به سرعت در حال رشد بوده است. این امر به دلیل افزایش استفاده از دستگاه‌های هوشمند مانند تلفن‌های همراه و گجت‌های پوشیدنی و پیشرفت‌های در زمینه هوش مصنوعی و یادگیری ماشین است.

اینترنت اشیاء از هم‌گرایی فناوری‌های بی‌سیم، سیستم‌های میکروالکترومکانیکی (MEMS)، میکروسرویس‌ها و اینترنت تکامل یافته است. این هم‌گرایی به ازمیان‌رفتن شکاف‌ میان فناوری عملیاتی (OT) و فناوری اطلاعات (IT) کمک کرده و امکان تحلیل داده‌های بدون ساختار را که توسط ماشین تولید شده‌اند، برای دستیابی به بینش (Insight)مطلوب جهت بهبود و پیشرفتِ وضع موجود فراهم آورده‌ است.

مزایای اینترنت اشیا:

• بهبود بهره‌وری: اینترنت اشیا می‌تواند به سازمان‌ها کمک کند تا بهره‌وری خود را با جمع‌آوری داده‌ها از دستگاه‌های فیزیکی و استفاده از این داده‌ها برای بهبود فرآیندها، کاهش هزینه‌ها و بهبود تصمیم‌گیری بهبود بخشند. از اینترنت اشیا برای نظارت بر سلامت تجهیزات صنعتی، مدیریت مصرف انرژی یا ارائه خدمات شخصی‌سازی‌شده به مشتریان استفاده می‌شود.
• افزایش کارایی: اینترنت اشیا به سازمان‌ها برای بهبود کارایی با اتوماسیون وظایف و فرآیندها کمک می‌کند. مثلاً می‌توان از اینترنت اشیا برای اتوماسیون عملیات خرده‌فروشی، مدیریت زنجیره تأمین یا ارائه خدمات مشتری استفاده کرد.
• بهبود رضایت مشتری: اینترنت اشیا به سازمان‌ها کمک می‌کند تا رضایت مشتری را با ارائه خدمات شخصی‌سازی‌شده و پیش‌بینی‌کننده بهبود بخشند. اینترنت اشیا را می‌توان برای ارائه پیشنهادات شخصی‌سازی‌شده به مشتریان، پیش‌بینی نیازهای مشتری یا ارائه پشتیبانی مشتری به صورت ۲۴/۷ استفاده نمود.
• ایجاد فرصت‌های جدید: اینترنت اشیا می‌تواند فرصت‌های جدیدی را برای کسب‌وکارها و افراد ایجاد کند.مثلاً ایجاد محصولات و خدمات جدید، بهبود بهره‌وری و ایجاد مشاغل جدید.
• ایجاد شهرهای هوشمند: اینترنت اشیا می‌تواند برای ایجاد شهرهای هوشمندتر و پایدارتر استفاده شود. مثلاً می‌توان از اینترنت اشیا برای بهبود حمل و نقل، مدیریت انرژی و ارتقای ایمنی عمومی استفاده کرد.

اینترنت اشیا یک فناوری نوظهور با پتانسیل تغییر بسیاری از صنایع را دارد. با این حال، مهم است که از مزایا و چالش‌های اینترنت اشیا آگاه باشید تا بتوانید از این فناوری به طور ایمن و مسئولانه استفاده کنید.

نحوه عملکرد اینترنت اشیا:

نحوه عملکرد اینترنت اشیا به طور کلی به شرح زیر است:

1. دستگاه‌های اینترنت اشیا داده‌ها را جمع‌آوری می‌کنند. این داده‌ها می‌توانند شامل اطلاعات مختلفی مانند دما، فشار، حرکت یا موقعیت باشند.
2. داده‌ها از طریق شبکه‌های ارتباطی به یک سرور ارسال می‌شوند. این شبکه‌ها می‌توانند شبکه‌های بی‌سیم مانند بلوتوث یا وای‌فای یا شبکه‌های سیمی مانند اترنت باشند.
3. سرور داده‌ها را پردازش می‌کند. این پردازش شامل تجزیه و تحلیل داده‌ها، ایجاد هشدارها یا گزارش‌ است.
4. داده‌های پردازش شده از طریق شبکه‌های ارتباطی به دستگاه‌های دیگر ارسال می‌شوند. این دستگاه‌ها می‌توانند شامل دستگاه‌های اینترنت اشیا، برنامه‌های کاربردی یا کاربران انسانی باشند.

برویم با یک مثال ساده این روند را بررسی کنیم:

فرض کنید یک سنسور دما در یک اتاق نصب شده است. این سنسور دمای اتاق را به طور مداوم اندازه‌گیری می‌کند و داده‌های دما را به یک سرور ارسال می‌کند. سرور داده‌های دما را پردازش می‌کند و هشدارهایی را در صورت بالا یا پایین بودن دما ارسال می‌کند.

در این مثال، سنسور دما دستگاه اینترنت اشیا است که داده‌ها را جمع‌آوری می‌کند. شبکه اینترنت، شبکه ارتباطی است که داده‌ها از طریق آن ارسال می‌شوند. سرور، دستگاهی است که داده‌ها را پردازش می‌کند. و برنامه کاربردی، دستگاهی است که داده‌های پردازش شده را دریافت می‌کند.

اینترنت اشیا کاربردهای گسترده‌ای در صنایع مختلف دارد. به عنوان مثال، می‌توان از اینترنت اشیا برای نظارت بر سلامت تجهیزات صنعتی، مدیریت مصرف انرژی، یا ارائه خدمات شخصی‌سازی‌شده به مشتریان استفاده کرد.

چه حوزه‌هایی بیشتر از اینترنت اشیا استفاده می‌کنند؟

برخی از افراد و صنایعی که بیشتر از اینترنت اشیا استفاده می‌کنند عبارتند از:

1. صنعت و تولید:

کارخانجات و واحدهای تولید، با استفاده از IoT می‌توانند فرایندهای تولید را از طریق اتصال دستگاه‌ها و سنسورها به شبکه برای مانیتورینگ و کنترل بهتر فرآیندها بهینه‌تر کنند.

1. شهر هوشمند:

شهرها از تکنولوژی IoT برای بهبود مدیریت ترافیک، نظارت بر انرژی، مدیریت پسماند و سرویس‌های شهر هوشمند استفاده می‌کنند.

1. خدمات بهداشتی و پزشکی:

بیمارستان‌ها و سازمان‌های بهداشتی از IoT برای مانیتورینگ بیماران، دستگاه‌های پزشکی هوشمند و بهبود عملکرد خدمات بهداشتی استفاده می‌کنند.

1. زنجیره تأمین:

صنایع غذایی و تأمین، از IoT برای ردیابی و مانیتورینگ زنجیره تأمین و کاهش هدررفت محصولات استفاده می‌کنند.

1. کشاورزی هوشمند:

کشاورزان از سنسورها و دستگاه‌های هوشمند برای مدیریت بهینه منابع آب، کنترل خودکار کشتزارها و بهبود عملکرد محصولات استفاده می‌کنند.

1. خانه هوشمند:

افراد برای بهبود امنیت، انرژی‌های هوشمند، کنترل دستگاه‌ها و سیستم‌های خانه از IoT استفاده می‌کنند.

1. شبکه‌های ارتباطی:

ارتباطات و شرکت‌های ارتباطات از IoT برای مدیریت بهتر شبکه‌ها و ارتقاء خدمات ارتباطی استفاده می‌کنند.

همچنین می‌تواند در آینده تعداد دیگری از صنایع و افراد نیز از اینترنت اشیا بهره‌مند شوند، زیرا فناوری مرتبط با IoT در حال توسعه و گسترش است.

سخن آخر

در این مقاله به بررسی مفهوم اینترنت اشیا پرداختیم. ابتدا تعریفی از آن ارائه کردیم و سپس از تاریخچه آن گفتیم. در ادامه از مزایای اینترنت اشیا و نحوه عملکرد این تکنولوژی سخن گفتیم.  و دست آخر گفتیم چه حوزه‌هایی بیشتر از اینترنت اشیا استفاده می‌کنند.

اینترنت اشیا می‌تواند کمک شایانی به کسب و کار ما کند و باعث افزایش بهره‌وری آن شود. امروزه به صورت عینی شاهد افزایش چشمگیر اینترنت اشیا در زندگی روزمره خود شده‌ایم؛ به طوری که که حتی خیال جدا شدن آن از زندگی تصور نکردنی است.

شرکت تکنوکلاینت شرکتی پیشرو در زمینه فناوری‌های نوین در کشور می‌باشد. این شرکت وارد کننده عمده سخت افزارهای مورد نیاز VDI در کشور است. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه می‌توانید با کارشناسان ما تماس بگیرید و یا به سایت تکنوکلاینت مراجعه کنید.